ΦΘΟΓΓΟΙ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΑ-
ΤΟΝΟΙ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΑ
ΔΙΑΚΡΙΣΗ
ΦΩΝΗΕΝΤΩΝ
|
μακρόχρονα
|
βραχύχρονα
|
δίχρονα
|
|
η, ω
|
ο, ε
|
α, υ, ι
|
ΔΙΑΚΡΙΣΗ
ΣΥΜΦΩΝΩΝ
|
ΑΦΩΝΑ
|
ΗΜΙΦΩΝΑ
|
ΔΙΠΛΑ
|
||||||
|
|
ουρανικά
|
χειλικά
|
οδοντικά
|
υγρά
|
ένρινα
|
συριστικό
|
ζ, ξ, ψ
|
|
|
ψιλά
|
κ
|
π
|
τ
|
λ, ρ
|
μ, ν
|
σ
|
||
|
μέσα
|
γ
|
β
|
δ
|
|||||
|
δασέα
|
χ
|
φ
|
θ
|
|||||
ΔΙΦΘΟΓΓΟΙ
|
ΚΥΡΙΕΣ
|
ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΕΣ
|
|
αι, ει,
οι,
 αυ, ευ, ου
ηυ, υι
|
ᾳ, ῃ, ῳ
|
Κατά βάση είναι μακρόχρονες.
ΕΞΑΙΡΕΣΗ: Το αι και το οι στο τέλος κλιτής λέξης
και όταν δεν
ακολουθεί άλλο γράμμα είναι ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΑ
ΚΑΝΟΝΕΣ
ΤΟΝΙΣΜΟΥ
|
ΟΞΕΙΑ παίρνουν:
|
ΠΕΡΙΣΠΩΜΕΝΗ
παίρνουν:
|
|
·
οι βραχύχρονες
συλλαβές (πχ ὁ νέος)
·
οι προπαραλήγουσα όταν
τονίζεται (πχ τό ἄτομον)
·
η μακρόχρονη
παραλήγουσα μπροστά από μακρόχρονη λήγουσα (μακρό+ μακρό = οξεία)
(πχ λήθη)
|
·
η μακρόχρονη
παραλήγουσα μπροστά από βραχύχρονη λήγουσα (μακρό+βραχύ= περισπωμένη) (πχ τό
δεῖπνον)
·
η μακρόχρονη λήγουσα
στη γενική και δοτική των πτωτικών (πχ τῆς τιμῆς,
τῇ τιμῇ)
·
η λήγουσα μιας λέξης
που προέρχεται από συναίρεση (πχ ποιέ-ω → ποιῶ)
|
ΠΝΕΥΜΑΤΑ
Ψιλή ( ᾿ ) παίρνουν οι περισσότερες λέξεις που ξεκινούν
από φωνήεν ή δίφθογγο
Δασεία ( ῾ ) παίρνουν γενικά όσες λέξεις ξεκινούν από ὑ ή ῥ και οι
εξής λέξεις:
ἁβρός, ἅγιος, ἁγνός, Ἅδης, ἁδρός, αἷμα, Αἷμος,
αἵρεση, αἱρετός, ἅλας -άτι, Ἁλιάκμονας, ἁλιεία, Ἁλικαρνασσός, ἁλίπαστος, ἁλίπεδο,
ἅλμα, ἅλμη, ἁλμυρός, Ἁλόννησος, ἁλτῆρες, ἁλυκή, ἁλυσίδα, ἁλώνι, ἅλωση, ἅμα, Ἁμαδρυάδα,
ἅμαξα, ἁμαρτάνω, ἅμιλλα, ἁπαλός, ἁπλός, ἅρμα (διαφορετικὸ ἀπὸ τὰ ἄρματα = ὅπλα, ποὺ παίρνουν
ψιλὴ < λατ. arma), ἅρμη, ἁρμόζω, ἁρμός, ἁρπάζω, ἁφή, ἁψίδα, ἁψίθυμος, ἁψίκορος,
ἁψὺς
ἑαυτός, ἑβδομάδα,
ἔβδομος, Ἑβραῖος, Ἕβρος, ἕδρα, εἵλωτας, εἱμαρμένη, εἱρκτή, εἱρμός, Ἑκάβη, Ἑκάτη,
ἑκατόν, Ἕκτορας, ἕκτος, Ἑλένη, ἕλικας, Ἑλικώνας, ἕλκος, έλκύω, Ἑλλάδα, Ἕλλη, Ἕλληνας,
ἕλος, ἕνας, ἕνεκα, ἑνικός, ἕντεκα, ἑνώνω, ἑξήντα, ἑξῆς, ἕξι, ἑπτὰ (ἑφτά), ἕρμαιο,
ἑρμαφρόδιτος, ἑρμηνεύω, Ἑρμής, έρμητικός, Ἑρμιόνη, ἑρπετό, ἕρπω, ἑσμός, ἔσπερινός,
ἔστία, έταιρεία, ἑταῖρος, ἕτοιμος, εὑρίσκω, εὑρετήριο, ἕως
(ὥς).
ἡ, ἥβη, ἡγεμόνας,
ἡγήτορας, ἡγούμενος, ἡδονή, ἡλικία, ἥλιος, ἡμέρα, ἥμερος, ἡμι(-σφαίριο, -τονο, κ.ἄ.), ἡνία, ἡνίοχος, ῆπατα,
Ἥρα, Ἡρακλής, Ἡρόδοτος, ἥρωας, Ἥσίοδος, ἥσυχος, ῆττα, Ἥφαιστος.
ἱδρύω, ἱδρώνω
-ώτας, ἱερός, Ἱερουσαλήμ, ἱκανός, ἱκετεύω, ἱλαρὰ (ἵλερη), ἱλαρός, ἵλεως, ἱμάτιο,
ῖππος -ικό, ἱστορία, ἱστίο, ἱστός.
ὁ, ὁδηγῶ, ὁδός,
ὅλμος, ὁλόκληρος, ὅλος, ὁμάδα, ὁμαλός, ὅμηρος, Ὅμηρος, ὁμιλία, ὅμιλος, ὁμιλῶ, ὁμίχλη,
ὁμο- (-λογῶ, -τεχνος, -φυλος), ὅμοιος, ὅμως, ὁπλή,
ὅπλο, ὅποιος, ὁποῖος, ὅποτε, ὁπότε, ὅπου, ὅπως, ὅραμα, όραση, ὁρίζω, ὅριο, ὅρκος,
ὅρμος, ὁρμῶ, ὅρος, ὁ (= περιορισμός ἀλλὰ ὄρος, τὸ =βουνό), ὅσιος,
ὅσος, ὅταν, ὅτι, ὅ,τι.
υἱοθεσία, υἱοθετῶ,
υἱός (ὁ κ. Τάδε καὶ Υἱός).
ὥρα, ὡραῖος,
ὥριμος, ὡς, ὣς (βλ. ἕως).